Veel onderzoek is gedaan naar het effect van Mindfulness Based Cognitive Therapy (MBCT) in de klinische setting en de Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR). Er is een matig tot groot effect op het verbeteren van symptomen van stress en strain met name bij angst en depressie.

Dit artikel behandelt twee vragen: 

1. Hoe verhouden de Mindfulness Based interventies zich in effectiviteit tot oudere zelfregulatie technieken. 
2. Hoe nieuw en verschillend zijn deze Mindfulness Based interventies eigenlijk ten opzichte van deze andere zelfregulatie technieken. 

Methode

Het artikel vergelijkt mindfulness met andere zelfregulatie technieken, zoals transcendente meditatie, progressieve spierrelaxatie, autogene training, yoga, biofeedback en neurofeedback. 

Resultaten

De diverse zelfregulatie-technieken hebben een aantal overeenkomsten: 

• De trainer moet goed kennis hebben van zijn/haar methode en het zelf doorleefd hebben.
• De deelnemer leert gedachten en emoties neutraal waar te nemen.
• Zelf trainen is essentieel (deelnemers wordt gevraagd tot een uur per dag te oefen).
• Het beste resultaat wordt verkregen als zelfregulatie onderdeel wordt van het dagelijks leven. Hiervoor is het nodig dat bewustwording van disfunctioneel gedrag ontstaat en men onderzoekt in welke mate meer functioneel gedrag naar voren kan komen.
• Ondersteuning in een groep lijkt een belangrijke factor voor succes te zijn.

De verschillende technieken hebben een vergelijkbaar effect: afname van angst en depressie en regulatie van het autonome zenuwstelsel. Ze kunnen in betrekkelijk korte tijd aangeleerd worden en zijn relatief kosteneffectief. 

Ondanks het feit dat de principes van mind-body technieken tijdloos zijn, is de ‘juiste’ uitvoering daarvan niet altijd verzekerd. Het lijkt erop dat alle technieken een houdbaarheidsdatum hebben en dat therapeuten/cliënten telkens op zoek gaan naar nieuwe technieken die nog beter zouden kunnen werken.

Het placebo-effect van iets nieuws is tijdelijk. Verschillende methodes doven uit in de tijd, mogelijk omdat de essentie verloren raakt naarmate het vaker wordt doorgegeven en/of verkorte trajecten minder effectief zijn. 

Relevantie voor ons vakgebied 

Het artikel ondersteunt onze overtuiging dat verbetering van zelfregulatie op verschillende manieren tot stand gebracht kan worden. Er is niet één techniek die voor iedereen werkt. Mensen reageren verschillend op bepaalde stimuli. Daarom is het belangrijk om veel verschillende modaliteiten (aangrijpingspunten) aan te bieden, zodat een ieder kan zoeken naar de voor hem/haar beste manier om tot ontspanning te komen. Kortom, een procesmatige aanpak. 

Samengevat door:

• Yvonne Esser – Docent opleiding Methode Van Dixhoorn
• Mayreen Chand – Logopedist en therapeut Methode Van Dixhoorn
• Manja van Deursen – Logopedist en therapeut Methode Van Dixhoorn
• Wendy Most – Fysiotherapeut en therapeut Methode Van Dixhoorn
• Els van Mourik – Fysiotherapeut en therapeut Methode Van Dixhoorn
• Margo Muijselaar – Fysiotherapeut en therapeut Methode Van Dixhoorn
• Birgit Post – Fysiotherapeut en therapeut Methode Van Dixhoorn

Bron: Erik Peper, PhD, BCB,1 Richard Harvey, PhD,1 and I-Mei Lin, PhD, BCB 2
1Institute for Holistic Health Studies/Department of Health Education, San Francisco State University, CA; 2Department of Psychology, College of Humanities and Social Sciences, Kaohsiung Medical University, Taiwan

“Mindfulness Training Has Elements Common to Other Techniques” Biofeedback Association for Applied Psychophysiology & Biofeedback Volume 47, Issue 3, pp. 000–000