1. Acute fase tijdens opname ziekenhuis / IC of thuisisolatie
2. Revalidatiefase ziekenhuis / revalidatiecentrum/ verpleeghuis
3. Eerste 6-8 weken thuis
4. Na 6-8 weken

Het doormaken van het Covid-19 virus kan forse klachten en beperkingen geven. Zowel fysieke als psychische componenten kunnen optreden, elkaar beïnvloeden en het herstel belemmeren. Op de voorgrond staan vaak kortademigheid, vermoeidheidsklachten en moeite met inspanning. Daarnaast kunnen psychische klachten als angst, onrust en gespannenheid optreden en somberheid of minder vertrouwen in het eigen lichaam. In de revalidatie wordt onderscheid gemaakt in verschillende fases. In alle fases kan de Methode Van Dixhoorn ingezet worden en helpen het herstel te bevorderen van dysfunctionele ademklachten en/of spanningsklachten.

Adem- en ontspanningstherapie is eigenlijk geen behandeling van klachten. AOT is een methode om iemand te helpen het vermogen om te ontspannen en daarmee het vermogen om instructies met succes uit te voeren te verbeteren. Het is geen behandeling die iemand passief ondergaat, om af te wachten of het helpt. De deelnemer is van begin af medeverantwoordelijk en zoekt actief naar mogelijke veranderingen in zichzelf.

AOT is anders dan de behandeling door bijvoorbeeld een arts of een psycholoog, omdat van tevoren niet duidelijk hoeft te zijn wat precies de aard en mogelijke oorzaak van de klacht(en) is. Dit wordt in de loop van de (proef)behandeling onderzocht aan de hand van de respons op de oefeningen.

In de meeste gevallen wordt een ingang tot ontspanning gevonden en kan worden nagegaan of de verbeterde ontspanning invloed heeft op de klacht(en). De (proef)behandeling kan ook tot probleemverheldering en/of inzichten leiden.

Ademen is geen trucje, het is een weerspiegeling van je mentale en fysieke toestand. De methode helpt je om je te ontspannen, waarbij de adem vaak juist niet direct wordt ‘benaderd’, maar indirect. Bijvoorbeeld via instructies voor de aandacht, voorstelling, houding of beweging. Hierdoor ga je als vanzelf op een meer natuurlijke manier ademen.

Bewust ontspannen veronderstelt dat je de aandacht van buiten naar binnen brengt. Het proces van bewustwording houdt in dat je je eigen ervaringen onder woorden leert brengen en begrijpen. Een adem- en ontspanningstherapeut kan daarbij een belangrijke rol spelen en kan een “klankbord” voor je zijn. In de praktijk blijken veel mensen begeleiding nodig te hebben bij het actief en passief (leren) ontspannen. Via een boek is dat proces moeilijk te leren of te controleren.

In de jaren ’70 en ’80 werd ontspanning vooral gedaan door psychologen. Zij leerden in hun opleiding hoe om te gaan met spierontspanning, wat tegenwoordig ook wel ‘applied relaxation’ of ‘toegepaste ontspanning’ heet. Door de jaren heen is deze vaardigheid uit de psychologische studies verdwenen en is juist het aandeel fysiotherapeuten heel erg gegroeid. Het werkveld van fysiotherapeuten heeft zich steeds verder uitgebreid en ook bewust ontspannen wordt steeds vaker gerekend tot het domein van de fysiotherapie. In werkelijkheid behandelt de opleiding tot fysiotherapeut doorgaans nauwelijks scholing of vaardigheid in ontspanningstechnieken. Het hangt er dus enorm vanaf in welke mate de betreffende fysiotherapeut zichzelf na de opleiding heeft bijgeschoold. Een aantal mensen met een fysiotherapeutische achtergrond hebben de driejarige opleiding volgens de Methode Van Dixhoorn afgerond. Bij hen kun je inderdaad terecht voor ontspanningstechnieken.

Het zijn beide aandachtstrainingen, met als belangrijkste inhoudelijk verschil dat de adem- en ontspanningstherapie vrijer is en mindfulness meditatie meer gedisciplineerd. Mindfulness vraagt dagelijkse sterk gestructureerde mentale oefeningen om de aandacht erbij te houden. De Methode Van Dixhoorn gebruikt verschillende uitvoeringen die allemaal de aandacht kunnen verzamelen, zoals kleine en grote bewegingen, lichaamshoudingen, indirecte en directe ademoefeningen en zo nodig behandeling met zachte manuele technieken. Het gaat erom dat de individuele deelnemer deze uitvoeringen ervaart en tenminste één oefenvorm vindt die aanspreekt, haalbaar en effectief is, zodat deze deel van het dagelijks leefpatroon kan worden.

Kinderen kunnen uiteraard last hebben van spanning en reageren vaak heel snel op de behandeling. Vanaf 5-6 jaar kunnen jonge kinderen in principe instructies uitvoeren en op eigen gelegenheid herhalen. Dat doen ze wanneer ze merken dat het werkt. Vaak maken kinderen zich de oefeningen snel eigen en passen deze bijna vanzelf toe. Nog jongere, maar natuurlijk ook oudere kinderen, reageren vaak duidelijk en snel op handgrepen. Ze merken het effect direct en ervaren dit als prettig. De aanpak bij kinderen verschilt meestal wel van de aanpak bij volwassen, omdat de belevingswereld van een kind anders is.

Binnen de Methode van Dixhoorn speelt, net al bij meditatie en yoga, het richten van de aandacht een belangrijke factor. Een aantal oefeningen binnen de methode heeft een meditatief karakter en in die zin kan er overlap zijn tussen AOT en meditatie. Zo wordt binnen AOT ook gebruik gemaakt van bewegingsinstructies, gesprek, handgrepen, ademoefeningen, visualisaties, houding etc. om bij te dragen aan een grotere bewustwording en ontspanning.

In vergelijking met yoga zou je kunnen zeggen dat de oefeningen veel kleiner en subtieler zijn. Er ligt een nog groter accent op de werkelijke beleving van de oefeningen. Door kennis te maken met de methode kun je yogaoefeningen mogelijk nog intenser gaan ervaren.

De meeste gangbare methodes vragen inderdaad dat iemand niet beweegt en zijn aandacht concentreert. Dit is voor een gespannen iemand juist heel moeilijk. Daarom zijn in de Methode Van Dixhoorn veel bewegingsinstructies opgenomen in verschillende houdingen. De bewegingen variëren in moeilijkheid, maar sluiten heel goed aan bij dagelijks gedrag ne handelingen. De instructies zijn zo ontworpen dat door de beweging te doen de aandacht vanzelf getrokken wordt en concentratie ontstaat. Ook mensen die moeite hebben met stilzitten kunnen daarom verandering merken.